‘Alleen gaan we het niet redden’

Auteur: Gerrit Tenkink. Foto’s: Fedet, Sebastian Ganso.

Fedet staat voor Federatie Elektrotechniek. De branche-organisatie telt honderdvijftig leden, allemaal werkzaam als fabrikant of groothandel in de elektrotechniek, de verwarming en het sanitair, zeg maar de W- en E-installatietechniek. Anne-Jaap Deinum, opvolger van Marcel den Haan, ontving op 1 oktober de directiehamer in de vorm van een ‘gouden’ spanningzoeker. Hij is dus nog maar kort in functie, maar voelt zich nu al als een vis in het water. Dat komt waarschijnlijk ook door zijn vorige werkomgevingen: zo werkte hij bij Hollander Techniek en de laatste jaren was hij werkzaam als directeur bij Nevat en de Nederlandse Verwarmingsindustrie. Hij heeft daardoor kennis van de sector en de nodige ervaring als directeur en weet hoe de hazen lopen in de sector.

Elektrotechniek is een deel van de oplossing

Uitdagingen

“We staan voor enorme uitdagingen. Niet alleen in Nederland, maar Europa-breed. De berichten over klimaatcrisis, materialenschaarste, verduurzaming en de overbelasting van het energienet komen dagelijks voorbij, maar ik mis in de discussie steeds één belangrijke stem: die van de fabrikant. En dat terwijl die volgens mij de sleutel in handen heeft. De keten moet het namelijk doen en die keten begint bij de fabrikant. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan nieuwe materialen, maar ook aan circulariteit en het hergebruik van materialen”, aldus Deinum, die erop wijst dat fabrikanten zich terdege bewust zijn van de eindigheid van grondstoffen. “Maar voor het hergebruik van de materialen is ook kennis nodig. Die zit voor een groot deel weer aan het begin van de keten: de fabrikant, of moet nog ontwikkeld worden. Neem bijvoorbeeld zonnepanelen. We plaatsen ze nu in grote aantallen, maar weten nog steeds niet hoe we ze optimaal kunnen recyclen. Het vergaren van dat soort kennis, daar moeten we vol op inzetten.” En daarmee komt ook direct een tweede grote groep Fedet-leden in beeld: de groothandel. “Voor de groothandel voorzie ik ook een belangrijke logistieke rol: het terughalen van de te hergebruiken producten en materialen, om ze daarna ook weer in de markt af te zetten”, aldus Deinum.

De uitdagingen waar we voor staan, zijn groot, maar Deinum is van mening dat veel bestaande technieken nog niet volledig zijn uitontwikkeld. En daarbij hebben branche-organisaties zoals Fedet een belangrijke taak om onderwijs te stimuleren, maar ook om beleidsmakers te overtuigen en te enthousiasmeren. “Neem de berichtgeving onlangs dat in de provincie Utrecht het aantal vierkante meters zonneweides niet verder mag worden uitgebreid, omdat de opgewerkt energie niet direct op de plek van bestemming kan worden gebracht. We weten dat het wél kan, als we ons energienetwerk slimmer inrichten, maar dat kost tijd. Het is onze taak om aan de beleidsmakers duidelijk te maken dat we de huidige netten slimmer moeten gebruiken.”

Zonneweides kunnen een oplossing vormen, mits de regelgeving op orde is.

Bedreigingen

Er zijn kansen, maar tegelijkertijd ook bedreigingen. Volgens Deinum is een van de grootste bedreigingen het gevaar dat we alle ontwikkelingen niet meer kunnen bijbenen. “Er komen ontzettend veel nieuwe technieken en ontwikkelingen de markt op, maar zijn ze allemaal even veilig? Denk aan digitalisering, maar ook aan allerlei nieuwe producten. De veiligheid van producten die binnen Europa worden gemaakt, is redelijk op orde, maar hoe zit het met producten uit Azië? Die zijn lang niet allemaal even veilig, maar vaak wel een stuk goedkoper. Als professionals moet je samen afspreken dat je dit soort producten, waar geen veiligheidsgarantie voor wordt afgegeven, niet meer wilt gebruiken. Maar daarbij hebben we hulp van de overheid nodig. Die moet daar op handhaven. Ik begrijp dat dat lastig is, maar we zullen toch moeten komen tot een vorm van handhaving. Ik wil me als Fedet hard maken voor de kwaliteit van producten die ons land binnenkomen.”

De oplossingen voor de klimaatcrisis, de weg naar volledige circulariteit, de energietransitie; het zijn allemaal langetermijndoelen, terwijl de tijd dringt. Past dat wel bij een jonge ambitieuze directeur die gewend is aan snelle successen? “Ik denk het wel. Het is inderdaad een kwestie van de lange adem, maar je kunt je doel ook bereiken door kleine stappen te zetten. Ik ben ervan overtuigd dat wij met Fedet een belangrijke verbindende rol moeten spelen, want één ding is zeker; willen we de grotere maatschappelijke uitdagingen realiseren, dan zullen we dat samen moeten doen: fabrikant, groothandel, installateur, onderwijs en overheid. Als we allemaal op ons eilandje blijven zitten en alleen onze eigen belangen blijven behartigen, dan gaan we het niet redden.”