Duurzaamheid in eigen hand
Producten zelf dienen ‘smart’ te zijn
Auteur: Ing. M. de Wit-Blok
65 jaar na de oprichting is Finder nog altijd een familiebedrijf met een platte organisatie. Daarbij is de Italiaanse moeder uitgegroeid van een klein productiebedrijf dat ooit een speciaal relais ontwikkelde, tot een wereldwijd opererend bedrijf dat zich bewust richt op de toekomst, met onder andere het Yesley Smart Home pakket. Toen de Nederlandse vestiging in 2017 dan ook te maken kreeg met nieuwbouw als gevolg van brand, was het voor directeur Martin Eijsink al snel duidelijk: het nieuwe pand moest volledig passen in de toekomstgerichte visie van het bedrijf en dus gebruik maken van de laatste ‘stand der techniek’.
Dan doen we het zelf
Omdat hij problemen ondervond bij het vinden van een goede aannemer, besloot Eijsink zelf een bouwploeg samen te stellen en het nieuwe gebouw volledig naar eigen inzicht in te richten. Uiteraard ‘los van het gas’. Eijsink: “Daarbij gingen we voor een maximale gebouwprestatie op verschillende vlakken”, geeft hij aan. “We hebben dan ook gekozen voor de toepassing van goed en slim materiaal. Dat vereist uiteraard investeringen in de producten zelf maar ook in voorstudie en een goede kwaliteitscontrole. Díe verdienen zich echter uiteindelijk snel genoeg terug.”
Om te achterhalen wat voor zijn bedrijf de beste oplossingen waren, heeft Eijsink zelf de uitgebreide voorstudie gedaan. “Daarbij heb ik steeds de technische specificaties opgevraagd van verschillende producten en installaties en bij een aantal gebruikers geïnformeerd naar hun ervaringen. Ik heb geen enkele keer een vertegenwoordiger gesproken om me te laten overtuigen maar vooral zelf de beslissingen genomen op basis van de beschikbare informatie.”
Infrarood verwarming
Voor Eijsink stonden zijn medewerkers centraal. Zij zijn immers de mensen die acht uur per werkdag in het gebouw verblijven en daar optimaal moeten kunnen werken. Een optimaal klimaat had dan ook de volle aandacht. In dat kader is in de plafonds gebruik gemaakt van infrarood warmtepanelen met nanotechnologie die de verwarming voor hun rekening nemen. Omdat infrarood massa verwarmt en niet de omgevingslucht, hebben gebruikers van de ruimte te maken met een omgeving waarin zij zelf lekker warm zijn, terwijl de omgevingslucht fris blijft. Bovendien ontstaat door deze werking een dermate luchtcirculatie dat het niet nodig is om op de onderste verdieping ook verwarming aan te brengen. Daarnaast beschikt iedere medewerker onder zijn bureau over een infrarood warmte tegel. De warmteafgifte hiervan is individueel te regelen, zodat iedereen zijn eigen optimale werkplek kan creëren.
Koeling
Voor de koeling is gebruik gemaakt van een speciaal koelsysteem dat is ontwikkeld door het Nederlandse Dutch Climate Systems. Dit systeem maakt uitsluitend gebruik van water en is hiermee vrij van de schadelijke F-gassen. Eijsink: “De meest recente versie is in ons gebouw geïnstalleerd, waarbij de afspraak is gemaakt dat iedere ontwikkeling of verbetering automatisch bij ons wordt doorgevoerd. Hiermee beschikken wij altijd over de laatste stand der techniek, terwijl DCS altijd bij ons terecht kan als referentieklant om anderen het systeem te laten zien. Bovendien hebben ze hiermee mogelijkheden zelf te kunnen testen en monitoren. Dit samenwerken tussen diverse partijen onderling kan ik iedereen aanraden.”
Voor de verlichting zijn in het plafond LED-panelen aangebracht met zonnespectrum die vitamine D aanmaken. Daarnaast zijn de panelen voorzien van kleine elementjes die – op basis van ionisatie – fijnstof en bacteriën uit de lucht halen. Geen overbodige luxe, gezien de locatie van het pand in de buurt van een terrein waar kolen worden overgeslagen. Dit fijnstof klontert samen en valt naar beneden op de vloer die twee maal per week wordt gereinigd. “Dit product is op ons verzoek ontwikkeld door Freshlight”, geeft Eijsink aan. “Evenals DCS een bedrijf dat zich voortdurend richt op de toekomst en bereid is te investeren in slimme technologieën.”
Schakelen met eigen producten
Alle installatieonderdelen binnen het gebouw worden op basis van Bluetooth of WiFi geschakeld met producten uit het eigen assortiment. Dit geldt bijvoorbeeld voor de verwarming die via de slimme thermostaat wordt aangestuurd. Via een andere display zijn de verlichting, temperatuur, audio, camerabewaking en video in het gebouw te regelen. Tevens zijn in het pand verschillende draadloze schakelaars aangebracht zonder batterijen, waarbij de energieopwekking voor het schakelen in de schakelaar zelf plaatsvindt. De schakelaars zijn hierdoor in feite overal zonder bekabeling te plaatsen.
Verder is een app beschikbaar waarmee alle installaties op afstand zijn te bedienen. Eijsink: “Eigenlijk vormt deze app één platform voor het hele gebouw. Je kunt ten aanzien van de verlichting bijvoorbeeld de luxwaarden instellen en specifieke tijdspannen maar tevens scenes die passen bij een bepaalde activiteit. Daarnaast is het platform geschikt voor het schakelen van ‘vreemde’ producten en zelfs te koppelen aan Google, waarmee je vervolgens toegang hebt tot heel veel extra functionaliteit.”
Slim is slim
Slimme technologieën dus waarbij de term ‘smart’ wat Eijsink betreft vooral moet gaan over het product. “Ik ben niet bezig met het verzamelen van data om daar vervolgens slimme dingen mee te doen”, geeft hij aan. “Ik kan wel eventueel de opbrengst van mijn PV-panelen uitlezen of het energie- of waterverbruik, maar verder ben ik van mening dat het product zelf slim moet zijn. Dat vind je dan ook in onder andere de zojuist genoemde draadloze schakelaars, bediening op afstand via een app maar bijvoorbeeld ook in de toegepaste aardlekschakelaars. Deze controleren op gezette tijden zelfstandig hun circuit en sturen automatisch een bericht wanneer hiermee problemen zijn. Belangrijk in het kader van je ICT of koeling of andere kritische installaties.
Daarbij hoeven de producten overigens niet alleen op het E-vlak slim te zijn. Een juiste combinatie met andere disciplines kan de gebruiker veel voordeel opleveren. Zo beschikt iedere medewerkers bij zijn bureau over een zuil met hierop verschillende 230 V aansluitingen, USB-laadaansluitingen en een centrale schakelaar voor het individuele verwarmingspaneel. Deze slim ingerichte zuilen zijn eenvoudig te verplaatsen waardoor de kantoorruimtes op iedere gewenst moment opnieuw en anders zijn in te delen. Je zuil verhuist gewoon mee met je werkplek.”
Energieneutraal
Naast comfort voor de medewerkers is het nieuwe gebouw (uiteraard) ook maximaal duurzaam gemaakt. Ten eerste is het gebouw optimaal geïsoleerd. Verder treedt op de gang op de bovenverdieping daglicht binnen via een lichtstraat waarin energie producerend glas is toegepast. Dit zogenaamde zonneglas ondersteunt hiermee de 132 PV-panelen met ieder een vermogen van 340 Wp die op het dak liggen én voorkomt door reflectie op warme dagen onnodige opwarming van het pand.
Verder zijn alle installaties en systemen beoordeeld op het energieverbruik. Het koelsysteem op basis van water verbruikt bijvoorbeeld tot 80% minder energie dan een traditionele airconditioning en het gunstige rendement van LED mag als bekend worden verondersteld. Alle maatregelen hebben geresulteerd in een pand dat energieneutraal is; de energie die wordt opgewekt door het zonneglas en de PV-panelen is dus dekkend. In tijden van overproductie wordt de energie nu nog terug geleverd aan het net, maar vanaf begin volgend jaar zal het bedrijf deze energie opslaan in een Nilar Hydride accu.
Certificering
Ondanks alle maatregelen heeft het pand geen BREEAM-certificaat. “We hebben wel bezoek gehad van BREEAM en zijn ook beoordeeld. Daarbij kwamen we uit op ‘excellent’; de op één na hoogste waardering. We konden echter niet de hoogste waardering krijgen omdat we met het openbaar vervoer niet goed te bereiken zijn. Dat was voor mij het moment om te denken: laat maar zitten. Daar kwam bij dat een deel van de maatregelen die we hebben getroffen en de producten die we hebben toegepast, niet bekend waren bij deze organisatie. En dat geeft te denken. Wat is de waarde van zo’n certificaat als de organisatie niet meegaat met nieuwe technieken en technologieën? Te weinig wat mij betreft. Dat geldt overigens ook voor installateurs: wie niet bereid is zich te verdiepen in nieuwe technologieën, gaat de boot echt missen. Vandaar onze conclusie ‘Switch to the future’.”
Het nieuwe pand is begin 2018 opgeleverd en vormt niet alleen prettige omgeving voor medewerkers, maar vormt tevens een geweldige testlocatie voor innovatieve producten.