Installateur kan niet om gebouwautomatisering heen

AUTEUR: GERRIT TENKINK

Joep van der Velden is directeur Gebouwautomatisering bij Kropman Gebouwautomatisering en tevens voorzitter van de Expertgroep Gebouwautomatisering bij TVVL. Kropman Gebouwautomatisering is actief in de zorg, de utiliteit en de industrie. “Gebouwautomatisering heeft alles te maken met de besturing van gebouwen. Dat begint al met een eenvoudige bewegingssensor die is aangesloten op de verlichting, maar kan verder gaan door bijvoorbeeld die sensor ook aan te sluiten op de klimaatbeheersing. Dan heb je te maken met een meer integrale aanpak. En je kunt nog verder gaan door daarin de persoonlijke voorkeur van de gebruiker, via de smartphone, op het systeem aan te sluiten. Dus Piet wil graag 20 graden op de werkplek, terwijl voor Monique 18 graden ook goed is. En op het gebied van veiligheid kun je per persoon bepalen wie welke ruimte binnen mag gaan. Gebouwautomatisering gaat uit van drie pijlers: comfort en gemak, energiebesparing en veiligheid.”

Expertgroep

De Expertgroep Gebouwautomatisering van TVVL kent momenteel negen leden. Net als het overkoepelende TVVL richt de expertgroep zich op kennisdeling en kennisontwikkeling. “De werkzaamheden van de Expertgroep zijn heel divers en altijd in samenwerking met TVVL. We verzorgen publicaties, organiseren events, maar we verzorgen ook praktijkgerichte cursussen. Dat kan zijn voor de adviseur, de system integrator, maar ook voor de installateur.”

Data koppelen

Op dit moment is bij de gebouwautomatisering de nieuwste ontwikkeling de koppeling van datagegevens. “De data van alle sensoren bij elkaar omvat een hoeveelheid informatie over het gebruik van het gebouw. Als je die data slim koppelt, dan krijg je beter inzicht in bijvoorbeeld de energieprestatie van een gebouw. Moet je het koelsysteem bijvoorbeeld eerder inschakelen of juist later? Met die finetuning kun op jaarbasis de nodige energie besparen. We zijn al een heel eind, maar er is nog de nodige winst te behalen. Daarom organiseren we als expertgroep ook events en cursussen, want het gaat ook om het creëren van bewustzijn. Wat is er allemaal mogelijk? Vaak liggen de aanpassingen dichter bij dan je denkt.” 

Keuzes maken

Gebouwautomatisering en het koppelen van systemen vereist de nodige expertise. Vooral de kleinere installateur heeft deze expertise niet allemaal in huis, maar dat hoeft volgens Van der Velden ook niet. “Voor een kleinere installateur is het haast onmogelijk om alle disciplines te beheersen. Je kunt de kennis in je bedrijf wel spreiden. Zorg dat je ook iemand in huis hebt met kennis van ICT. Daarnaast is een goede back-up belangrijk; dus goede contacten onderhouden met de leverancier van je producten. Als er problemen zijn, kan deze ook helpen”, aldus Van der Velden, die de kleinere installateurs adviseert keuzes te maken. “Je kunt niet alles beheersen. Maak bijvoorbeeld keuzes voor bepaalde systemen. Kies je voor KNX, zorg er dan ook voor dat je je daarin specialiseert. Verder moet je je mensen opleiden, nieuwe mensen aantrekken, maar ook een deel van het werk uitbesteden. Het is een utopie om te denken dat je alles zelf kunt.”

Service

Natuurlijk heb je nog altijd installateurs die ver van het onderwerp af willen blijven, maar volgens Van der Velden is dat achterhaald. “Met gebouwautomatisering kun je je klant ook iets extra’s bieden op het gebied van service en onderhoud. Als het seintje voor het onderhoud van de filters eerder bij jou binnenkomt dan bij de klant zelf, zodat de machine niet in storing valt, dan maak je een goede beurt. Het is een stukje extra service dat je biedt.”

Bewustwording

Kropman plaatst steeds vaker schermen, bijvoorbeeld bij de entree van een gebouw. Het maakt de energieprestatie van dat gebouw inzichtelijk en creëert op die manier bewustwording bij bezoekers en gebruikers. “We zijn ons beter bewust dat gebouwautomatisering er niet is voor het gebouw, maar voor de gebruiker, dus ook het stukje comfort wordt belangrijker. Daarnaast is de gebruiksvriendelijkheid van de systemen een belangrijk aandachtspunt. Je kunt wel een geavanceerd toegangssysteem ontwerpen, maar uiteindelijk wordt het succes ervan bepaald door de gebruiker. Als die het niet begrijpt en er niet mee om kan gaan, dan is het systeem gedoemd om te mislukken. Communicatie naar de eindgebruiker is dan ook cruciaal.”

Kropman is vooral actief in zorg, industrie en utiliteit, maar er zijn overlappingen met woning- en appartementenbouw. Een belangrijke nieuwe ontwikkeling is de energieopslag. “Van der Velden: “Hoe krijg je de energie van zonnepanelen op het dak opgeslagen om die energie ‘s avonds weer te gebruiken voor het opladen van je auto? En is het dan handig dat de wasmachine ook ’s avonds draait? En misschien kan de vriezer ‘s avonds wel een uurtje uit. Hoe laat je de verschillende apparaten met elkaar communiceren? Het zijn allemaal interessante ontwikkelingen, waarmee ook de installateur in de woning- en appartementenbouw steeds vaker te maken krijgt.”