Negen op de tien installateurs installeren slimme oplossingen: wat betekent dat nou eigenlijk?

Tekst: Pieter van den Berg – Serious Word Play
Data en grafieken: USP Marketing Consultancy
De afgelopen jaren is de vraag naar smart producten flink gestegen en worden die steeds vaker in woningen geïntegreerd. ‘Smart producten’ is echter een ruim begrip dat een breed scala aan apparaten en systemen omvat. Als onderzoek uitwijst dat negen op de tien installateurs ook slimme producten installeert, kan het dus gaan om drie slimme meters per week, maar ook om één slimme lamp per jaar.
De vraag is dus wat de ervaring met smart producten van die negen op de tien installatiebedrijven eigenlijk inhoudt? Hoe lang installeren ze al smart producten? Hoe vaak doen ze dat? Om welk soort smart producten gaat het dan? En welke ontwikkelingen zijn er te zien als we focussen op de installatie van smart producten in de Nederlandse installatiesector.
Die vragen staan centraal in dit artikel, dat gebaseerd is op informatie uit de European Electrical Installation Monitor, een continu onderzoek van USP Marketing Consultancy onder e-installateurs uit zeven landen (België, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Polen, Nederland en Spanje). Ieder kwartaal verschijnt een monitor rapport waarvoor ruim 800 installateurs ondervraagd zijn over hun economische ontwikkelingen en over wisselende thema’s en trends, waaronder smart producten in de installatiemarkt.

Het percentage Nederlandse installatiebedrijven dat slimme producten installeert is hoog
Voor we de diepte in duiken is het handig om het aandeel van negen op de tien installateurs in context te plaatsen. Als we vergelijken met het gemiddelde percentage installateurs in de zeven Europese landen die we gemeten hebben, dan is het aandeel Nederlandse installateurs die smart producten installeren bovengemiddeld groot. Gemiddeld installeren 77% van de Europese installatiebedrijven ook smart producten, terwijl dat in Nederland maar liefst 89% is.
Met die negen op de tien installateurs staat Nederland samen met België (91%) bovenaan. Als je dat vergelijkt met het Verenigd Koninkrijk of Frankrijk, waar respectievelijk 67% en 64% van de installatiebedrijven wel eens smart producten installeert, is het verschil aanzienlijk. Negen op de tien installateurs is dus betrekkelijk veel.
Maar dat Nederlandse percentage is in de afgelopen twee jaar niet gestegen
Wat direct opvalt in de grafiek, is dat het percentage installatiebedrijven dat ook smart producten installeert sinds de laatste meting in 2022 vrijwel gelijk is gebleven. Ook het Europees gemiddelde is eigenlijk niet veranderd, al zijn er wel flinke verschuivingen geweest in de afzonderlijke Europese landen. In Duitsland en vooral België zijn de percentages significant gestegen, terwijl het percentage in het Verenigd Koninkrijk juist is gedaald.

Ongeacht verschuivingen in de rest van Europa, is het aandeel installatiebedrijven dat smart producten installeert in Nederland dus gelijk gebleven. Dat beeld wordt bevestigd wanneer we installatiebedrijven vragen hoeveel jaar ze al smart producten installeren. Daar zien we dat de meeste installatiebedrijven al meer dan vier jaar dergelijke installaties doen, en driekwart zelfs al langer dan acht jaar. Slechts zeven procent van de installateurs die smart producten installeren zegt daar pas in de afgelopen drie jaar mee begonnen te zijn.
Dat er veel installateurs met langere ervaring met smart producten zijn en weinig nieuwe aanwas is, bevestigd dus dat er de afgelopen twee jaar niet veel is veranderd in het aantal bedrijven dat ook smart producten installeert. Dat is opmerkelijk, aangezien de helft van de installateurs aangeeft dat ze de vraag naar smart producten in hun sector de afgelopen twee jaar juist flink hebben zien stijgen.
Installateurs die ook smart producten installeren doen dat steeds vaker
Als de vraag naar slimme oplossingen stijgt, maar het aantal installateurs die dergelijke producten installeren gelijk blijft, ligt het voor de hand dat die installateurs vaker slimme producten installeren om aan de vraag te kunnen voldoen. Dat wordt bevestigd door de installateurs die we hebben geïnterviewd.

Twee op de tien installateurs zegt dat in vrijwel al hun installatieprojecten ook slimme producten voorkomen. Vier op de tien zegt dat dat in de meerderheid van hun installatie projecten het geval is. Drie op de tien installateurs zegt dat smart producten enkel in sommige van hun installatieprojecten voorkomen. En zoals bekend geeft elf procent aan nooit slimme producten te installeren.
Als we die percentages vergelijken met onze meting in 2022, zien we dat het aandeel installateurs dat zelden slimme producten installeert is afgenomen van 39% naar 28%. Tegelijkertijd zijn de percentages installateurs die in de meerderheid of zelfs in alle installatieprojecten ook slimme oplossingen installeren juist toegenomen. Hier blijkt dus duidelijk dat de installateurs die smart producten installeren dat de afgelopen jaren steeds meer zijn gaan doen.
En ze installeren een steeds grotere verscheidenheid aan slimme producten
Nu weten we dus dat negen op de tien installateurs die ook smart producten installeren best veel is maar de afgelopen jaren wel gelijk is gebleven. Ook hebben we gezien dat deze installateurs steeds vaker smart producten installeren. Maar zoals gezegd vormen smart producten een brede en gevarieerde categorie. Om inzicht te krijgen in de verschillende installaties vroegen we de installateurs ook welke soorten slimme producten ze al geïnstalleerd hadden.

Bewegingsmelders werden het meest genoemd, door 89% van de installateurs die smart producten installeren. Vervolgens noemen ongeveer acht op de tien installateurs CO-, rook-, of vochtigheidssensoren, verlichting, en laadstations voor elektrische voertuigen. Ongeveer zeven op de tien installateurs noemen camerasystemen en zonnepanelen. Dat deze productgroepen door hoge percentages installateurs worden genoemd, geeft aan dat installateurs brede ervaring hebben met een grote verscheidenheid aan slimme oplossingen.
Als we vervolgens kijken naar de cijfers uit 2022, zijn er flinke verschillen op te merken. In 2022 werden bijvoorbeeld maar vijf productgroepen door meer dan de helft van de installateurs genoemd, terwijl dat er nu negen zijn. Over het algemeen blijkt hier dus uit dat installateurs die smart producten installeren een steeds grotere verscheidenheid aan dergelijke slimme producten installeren.
De vraag naar bepaalde producten is ook veranderd

De soorten producten die installatiebedrijven installeren volgen natuurlijk de vraag van hun klanten. Daarom loont het om ook te kijken naar de veranderingen die installateurs zien in de vraag naar verschillende soorten slimme producten. Op zich merken installateurs geen grote veranderingen op. Slechts 13% heeft de vraag naar batterijopslag significant zien stijgen. Twaalf procent noemde bewegingsmelders, en elf procent verlichting. Er lijken dus geen grote stijgers te zijn.
Als we echter vergelijken met de soorten producten waar installateurs twee jaar geleden een stijgende vraag in zagen, dan zijn er wel degelijk verschillen. Het meest opvallend is dat er toen door 19% nog een stijgende vraag naar zonnepanelen werd gemeld, terwijl er in 2024 bijna geen groeiende vraag meer wordt gezien door de installateurs. De vraag naar zonnepanelen is dus gestabiliseerd, wat ongetwijfeld te maken heeft met het beoogde einde van de salderingsregeling.
Conclusie
De negen op de tien installateurs die ook smart producten installeren hebben daar over het algemeen al jaren ervaring in. Daarmee lopen de Nederlandse installateurs in Europa aan kop. Hoewel hun aantal gelijk is gebleven, neemt het aantal installaties van smart producten toe. Ook installeren ze een steeds breder scala aan smart producten en oplossingen.
De vraag naar slimme oplossingen fluctueert per productgroep en er zullen nieuwe slimme producten op de markt komen, terwijl oudere technologieën achterhaald worden. Dat zullen installateurs terugzien in de vraag van hun klanten. Maar hoe dan ook zijn smart producten een vast element geworden in de installatiesector en blijkt uit onze interviews dat de meeste installateurs er niet meer van opkijken.
USP Marketing Consultancy BV is een marktonderzoeks- en adviesbureau dat onderzoek verricht naar en adviseert rond vraagstukken op het gebied van bouw, vastgoed en installatie. USP is continu actief in deze branches en werkt voor veel toonaangevende marktpartijen zoals brancheorganisaties, uitgevers, kennisinstituten, fabrikanten, handelsorganisaties, bouwbedrijven en installateurs. De installatiesector kenmerkt zich door ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid en energiebesparing, ontwikkeling van nieuwe producten en concepten en het alsmaar belangrijker worden van de marketingfunctie. Voor meer informatie over USP; www.usp-mc.nl.