Solarsector heeft weinig last van coronacrisis

Auteur: dr. Henk-Jan Hoekjen. Foto’s: Solar Solutions, DNE Research.

Het is een vraag die installateurs de laatste jaren in toenemende mate kregen: ‘doen jullie ook zonnepanelen?’. De vraag naar zonnepanelen is de laatste jaren immers explosief gestegen. Het toenemende besef dat de klimaatcrisis om nieuwe antwoorden vraagt – trefwoord ‘energietransitie’ – in combinatie met de snelle ontwikkeling op het gebied van bijvoorbeeld technologie en prijs, maakt dat zonnepanelen bij een steeds grotere groep residentiële en niet-residentiële gebouweigenaren op het netvlies zijn komen te staan.

Voor wie zich wil informeren over de laatste ontwikkelingen is er onder meer de vakbeurs Solar Solutions. Aanvankelijk stond het evenement voor medio maart op de agenda. Maar als gevolg van de coronacrisis is het evenement verplaatst. Vakbeurs Solar Solutions International zal (samen met vakbeurs Duurzaam Verwarmd) naar alle waarschijnlijkheid plaats vinden van maandag 10 mei tot en met woensdag 12 mei 2021 in de Brabanthallen in Den Bosch.

Genormaliseerd

In deze coronatijden impliceert het organiseren van een fysiek evenement altijd een element van onzekerheid. Zoals we allemaal weten is de gevreesde tweede coronagolf er gekomen, hetgeen voor een groot aantal evenementen en bijeenkomsten – ook in de installatiesector – betekende dat data opnieuw aangepast moesten worden. De organisatie van Solar Solutions schat op het moment van schrijven van dit artikel echter in dat door de nu geldende maatregelen, de opschaling van de testcapaciteit en de begin dit jaar gestarte grootschalige vaccinatie-campagne het zakelijk verkeer in mei voldoende genormaliseerd zal zijn om de beurs daadwerkelijk te laten plaatsvinden. De beurs zal gehouden worden in de Brabanthallen in Den Bosch omdat de Expo Haarlemmermeer in mei bezet is en omdat de organisatie vindt dat het in mei te warm in de hal kan worden.

Solar Solutions International is de grootste vakbeurs voor zonne-energie in Noordwest-Europa. De beurs toont volgens de beursorganisatie meer dan vijfhonderd innovaties. Ook worden er vele praktische seminars gehouden over de nieuwste ontwikkelingen rondom energieopslag, slimme producten, en een steeds breder aanbod aan zonnepanelen. Dat er in dit opzicht voldoende te melden valt, blijkt uit het onlangs gepubliceerde Nationaal Solar Trendrapport 2021. “Dit is alweer het achtste trendrapport dat we publiceren”, aldus Rolf Heynen van Dutch New Energy Research (DNE Research) in een toelichting.

Symbolische grens

Volgens Heynen zijn er in het nieuwe trendrapport tal van opmerkelijke ontwikkelingen opgenomen. Misschien het meest opmerkelijke is dat de coronacrisis nauwelijks vat lijkt te hebben op de ontwikkelingen in de wereld van de zonnepanelen. “Ondanks de coronacrisis groeide het totaal geïnstalleerde vermogen van de Nederlandse zonnesector vorig jaar met maar liefst 41 procent”, aldus Heynen. In het Nationaal Solar Trendrapport 2021 staat te lezen dat er in 2020 maar liefst 2,9 Gigawatt aan zonnepanelen geïnstalleerd is, waardoor Nederland de symbolische grens van 10 Gigawatt aan geïnstalleerd vermogen doorbrak. “Nederland staat in de Europese top-5 van landen met de meeste zonnepanelen. Op Duitsland na is er zelfs geen enkel ander land met zoveel panelen per inwoner. Vorig jaar hebben we dan ook de mijlpaal bereikt van 1 miljoen woningen met panelen op het dak, wat laat zien dat de zonnerevolutie breed gedragen wordt. Inmiddels zorgt de sector ook voor 25.000 voltijdsbanen.”

De vele professionals die ook in 2020 weer hun bijdrage leverden aan de groei van de solarsector – waaronder niet in de laatste plaats elektrotechnisch installateurs – werkten het afgelopen jaar blijkens het trendrapport zowel aan de residentiële als non-residentiële projecten. “Van de bijna 3 Gigawatt die afgelopen jaar werd geïnstalleerd ging het in tweederde van de gevallen om non-residentiële projecten”, preciseert Heynen. De commerciële sector had vorig jaar last van leveringsproblemen en lockdowns, maar werd gesteund door ruimere subsidiedeadlines. Zo werd hier blijkens het trendrapport toch nog voor 1,8 Gigawatt aan nieuw geïnstalleerd vermogen gerealiseerd. “In een derde van de gevallen ging het om residentieel”, vervolgt Heynen. “Er werd voor het eerst meer dan 1 Gigawatt aan zonnepanelen geïnstalleerd in de residentiële sector, met een totaal nieuw geïnstalleerd vermogen van 1,1 Gigawatt. In totaal is er in Nederland nu al voor meer dan 10 Gigawatt aan zonnepanelen geïnstalleerd.”

Ambitie

Naar het zich laat aanzien is de groei van het geïnstalleerde vermogen in ons land nog lang niet voorbij. “Politici staan erom bekend dat ze meestal teveel beloven en te weinig waarmaken”, aldus Heynen. “Maar het lijkt erop dat de solarsector het enige terrein is waar mede dankzij subsidieregelingen veel meer wordt waargemaakt dan verwacht wordt. Want als je naar de afgelopen 20 jaar kijkt, zie je dat de groei in het aantal zonnepanelen veel groter is dan vanuit de politiek verwacht werd.” Ook voor de komende jaren verwacht Heynen dat de groei zal doorgaan. “Voor 2021 verwachten wij dat de groei doorzet, mede doordat projecten die door de coronacrisis werden uitgesteld, dit jaar alsnog worden gerealiseerd. Nederland ligt dan ook op koers om de huidige ambitie voor zonnestroomcapaciteit uit het klimaatakkoord ruim voor 2030 te bereiken.”

Daarbij is het van evident belang dat betrokken sectoren – niet in het minst de elektrotechnisch installatiesector – voortdurend de vinger aan de pols houden van de laatste ontwikkelingen. Dat kan bijvoorbeeld via het (gratis) downloaden van het trendrapport (via DNE Research) of het bezoeken van beurzen als Solar Solutions International. Maar ook brancheverenigingen spelen in dit opzicht een belangrijke rol. Vanuit Techniek Nederland en Holland Solar worden er tal van initiatieven ontplooid. Zo zijn er verschillende werkgroepen op het gebied van bijvoorbeeld Verzekeringen en Garanties, Scholing en Certificering, en Techniek en Innovatie. “De verschillende werkgroepen zonne-energie, die bestaan uit leden en vertegenwoordigers van onder andere Techniek Nederland en Holland Solar, zijn het afgelopen jaar met diverse onderwerpen bezig geweest”, aldus woordvoerder Wim Borsboom. Er wordt daarbij aandacht besteed aan allerhande relevante onderwerpen, waaronder bijvoorbeeld normalisatie en installatiekwaliteit. Voorts is het thema ‘onderwijs’ een voortdurend punt van aandacht. Want juist in een wereld van technologische innovatie en exponentiële groei is een structurele toestroom van gekwalificeerd personeel essentieel.

Overheid

De installatiesector kan de komende jaren vanuit verschillende hoeken ondersteuning blijven verwachten bij de noodzakelijke bijdrage die de sector moet leveren aan het verder doen toenemen van het geïnstalleerd vermogen in ons land. Zo zal DNE Research de sector ook in de toekomst van relevante data blijven voorzien. “We gaan onze diensten zelfs uitbreiden”, aldus Rolf Heynen. Behalve inzichtelijke ‘dashboards’ zal de organisatie ook met enige regelmaat een Europa-breed rapport gaan opstellen. Heynen benadrukt dat de info uit de rapporten afkomstig is uit de markt zelf. “We werken al jaren nauw samen met allerlei partijen uit de solarsector, zoals groothandels, installateurs, en fabrikanten. We kunnen gebruik maken van de data die we van onze contacten krijgen. Bovendien zijn we voortdurend in gesprek met marktpartijen. Dankzij deze data en onze contacten kunnen we een goed beeld schetsen van de laatste ontwikkelingen”

Op basis van die kennis deelt Heynen graag nog een belangrijk punt: de eventuele opkomst van batterijen voor residentiële toepassingen. Als gevolg van mogelijke toenemende congestieproblemen op het elektriciteitsnet zouden dergelijke systemen een (deel van de) oplossing kunnen bieden. “Maar ik verwacht dat het nog een aantal jaren duurt voordat er een goede businesscase is voor kleinere baterijen voor residentieel gebruik. Als de exponentiële groei van de solarsector blijft doorzetten, zou het echter sneller moeten. Ik denk dat de overheid hierin een rol in zou moeten spelen.”

Installateurs die geïnteresseerd zijn in de laatste ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie worden aanbevolen het Nationaal Solar Trendrapport 2021 gratis te downloaden via de website van DNE Research. Ook een bezoek aan de beurs Solar Solutions International wordt aanbevolen. De beurs vindt plaats van maandag 10 mei tot en met woensdag 12 mei 2021 in de Brabanthallen in Den Bosch. Mits de coronacrisis niet alsnog roet in het eten gooit, natuurlijk…