De energietransitie is fantastisch!
Als die klanten nu maar meewerken…
Wie als installateur aan de slag gaat met duurzaamheid krijgt daar zelf ook energie van en dát straal je uit naar de klant.
BRON: Van den Pol Elektrotechniek
Auteur: Ing. M. de Wit- Blok
De energietransitie is een term die wordt gebruikt om aan te geven dat ‘we’ – Europa, dus ook Nederland – in 2050 het liefst nog uitsluitend duurzame energie willen gebruiken. Bijvoorbeeld afkomstig van wind of zon. De afspraken uit onder andere het Klimaatakkoord bieden een kader om dit doel te bereiken. De achterliggende gedachte is enerzijds dat onze fossiele brandstoffen – zoals kolen en olie – eindig zijn. Deze energiebronnen raken uitgeput, dus het is verstandig om tijdig op zoek te gaan naar alternatieven. Anderzijds is het gebruik van duurzame energie noodzakelijk om de CO2-uitstoot terug te dringen en hiermee de klimaatverandering een halt toe te roepen.
Bij renovaties wordt veelal standaard al gekozen voor led-verlichting. Een typisch ‘natuurlijk moment’ om het thema duurzaamheid op tafel te brengen.
BRON: Van den Pol Elektrotechniek
Rol van installateur
De overstap naar volledig duurzame energie is er letterlijk eentje van een lange adem en is niet zomaar gebeurd. Het vergt bijvoorbeeld investeringen in geld en moeite op het technische vlak. Blijven we binnen de E-sector, dan valt te denken aan onderzoek naar nieuwe materialen die zonlicht nog beter kunnen omzetten in elektrische energie. Maar ook aan ontwikkelingen op het vlak van energieopslag en / of software die ‘slimme regelingen’ mogelijk maakt. Om de oplossingen – die variëren van zeer eenvoudig en goedkoop tot complex en minder goedkoop – ook daadwekelijk door te voeren, lijkt de grootste bottleneck echter de mens zelf te zijn. Mensen houden niet van verandering maar blijven liever in hun veilige, bestaande situatie.
Duurzaam installeren betekent soms ook kennis opdoen die traditioneel niet tot het vakgebied behoort.
Bijvoorbeeld de sterkte van een dakconstructie bij het plaatsen van zonnepanelen.
BRON: Van den Pol Elektrotechniek
Prijzen onder druk
Gerard Wessels, adviseur elektrotechniek bij Wesselektro Advies geeft aan: “In mijn dagelijks leven geef ik advies met betrekking tot nieuwe of te renoveren elektrische installaties en het onderhoud daarvan. Daarbij informeer ik onder andere via de website advies-elektrotechniek.nl over interessante onderwerpen in onze branche. Die hebben steeds vaker betrekking op duurzaam installeren. Naast informatie over de wet- en regelgeving zoals de informatieplicht energiebesparing en de NEN3140 gaat het bijvoorbeeld over digitale technieken die verlichtingssystemen in led slimmer maken, maar ook hoe je een PV-installatie of oplader veilig aansluit op een elektrische installatie.
Hoewel websitebezoekers de materie wel interessant vinden, ervaar ik in de praktijk bij de gemiddelde E-installateur ook een zekere mate van terughoudendheid om deze nieuwe en duurzame technieken toe te passen. Ik denk dat dit vooral te maken heeft met prijzen die onder druk staan. Kiezen voor een bestaande, vertrouwde en bewezen techniek betekent eenvoudig dat er minder tijd nodig is om een aanbieding te doen en de oplossing conform wet- en regelgeving uiteindelijk veilig te installeren en inbedrijf te nemen. Nieuwe technieken vereisen wat dat betreft een grote investering in tijd om de benodigde kennis en ervaring op te doen en – niet minder belangrijk – medewerkers hierin op te leiden. De meeste schoolverlaters zijn ook nog steeds onvoldoende op de hoogte van de nieuwe technieken en bieden dus ook geen sluitende oplossing.”
Nieuwe tijden voor E-installateurs met o.a. laadsystemen voor elektrische auto’s. Specialiseer je in een specifieke tak van sport en verdiep je.
BRON: Van den Pol Elektrotechniek
Remmende klanten
Maar niet alleen de installateurs zijn huiverig voor nieuwe technieken. Ook klanten gaan vaak eerder voor een hoge bedrijfszekerheid en vertrouwen daarbij liever op bekende en bewezen technieken. Voor nieuwe technieken wordt gewacht tot bij anderen de bekende ‘kinderziektes’ zijn gevonden en opgelost en tevens tot de prijzen zijn gedaald. Kortom, om duurzaam installeren tot een succes te maken zijn veranderingen nodig bij zowel consument als installateur. Dat betekent dat beide partijen zich vooral bewust moeten zijn van de noodzaak. Installateurs zullen dit proces eerst moeten doorlopen en deze kennis vervolgens gebruiken om hun klanten te overtuigen. Daarbij is het goed dat de sector zich realiseert dat hier grote kansen liggen. Vroeger of later zal iedereen gedwongen worden over te stappen op duurzame energie en hoe prettig is het dan wanneer je als installateur al bent ‘ingestapt’.
Zonne-energie is één van de vormen van duurzame energie die uitstekend past bij de E-installateur.
BRON: Dreamstime
Maak een keuze
Eén van de meest bruikbare tips richting installateurs om de duurzame wereld binnen te stappen, is wellicht om een bewuste keuze te maken voor een specifieke tak van sport. Of dit nu PV-panelen zijn, verlichting, thuisaccu’s of slimme regelingen: zorg dat je specialist wordt in een specifiek duurzaamheidsaspect en bouw daarna verder uit. Doe daarbij kennis en ervaring op bij andere installateurs, bij leveranciers of middels een gecertificeerde opleiding. Natuurlijk zal het voor de oudere werknemer niet meevallen om dit op te pakken, dus áls het mogelijk is, zoek dan een schoolverlater die nog kneedbaar en flexibel is, en laat hem of haar ‘los’ in deze nieuwe materie.
Duurzaam installeren groeit
Eén van de installateurs die duurzaamheid heeft opgepakt is Van den Pol Elektrotechniek uit Montfoort. Wim van den Pol, directeur-eigenaar, geeft aan: “Wij zijn specialist in beveiliging en elektrotechniek in het algemeen, puur E. Duurzaam installeren maakt op dit moment nog een beperkt deel van ons aanbod uit, maar het groeit omdat wij er het belang van inzien en dit ook communiceren. Onder andere via onze website, nieuwsbrief en uiteraard 1:1. We proberen mensen bij een beslissingsinvestering in elk geval te laten nadenken over duurzaamheid. Bij verlichting is het vaak al zo dat particulieren en bedrijven bij vervangen overstappen op led-verlichting. Maar je kunt natuurlijk veel meer en dan denk ik zeker aan PV-installaties en regelsystemen waarbij sensoren benodigde data aanleveren en installaties op basis hiervan automatisch schakelen. Ik denk dat veel meer installateurs daarmee aan de slag moeten; we zijn als branche gewoon verplicht om keihard mee te werken aan de energietransitie!”
Van den Pol bevestigt daarbij de ervaring van Wessels dat er een grote mate van terughoudendheid bij klanten is. “Om die reden is een gesprek over duurzaamheid vooral van belang op natuurlijke momenten zoals nieuwbouw of renoveren. Tijdens deze gesprekken kun je het belang van duurzaamheid aangeven maar tevens voorrekenen wat de investeringen zijn, de opbrengsten en hiermee de terugverdientijd. Wat dat betreft zou ik installateurs zeker willen meegeven om meer te communiceren in Euro’s, dát begrijpen beslissingsnemers. Duurzaam installeren gedurende de ‘running business’ is veel lastiger; ook omdat je dan te maken hebt met bestaande installaties waarvan de technische en economische levensduur nog niet voorbij is.”
Installatieautomaten waarin de automaat, aardlekbeveiliging en vlamboogdetectie – een relatiefnieuwe techniek –
zijn gecombineerd. Daarmee wordt een optimale beveiliging van een eindgroep bereikt.
BRON: Wesselektro Advies
Geen verstand van dakbedekking
Van den Pol ziet de belangrijkste bedreiging in het ontbreken van kennis. “Daarbij heb ik het dan nog niet eens over de kennis die je moet hebben over bijvoorbeeld het op de juiste manier aansluiten van een omvormer, maar over kennis die traditioneel gezien buiten ons vakgebied valt en tóch nodig is bij het installeren van bepaalde oplossingen. Veilig werken op hoogte bijvoorbeeld wanneer je PV-panelen op een dak legt. Verder moet je kunnen inschatten of de gebouwconstructie wel geschikt is voor deze extra belasting en of je voldoende koeling kan realiseren. Twee aspecten waarvan ik het belang inmiddels niet meer hoef uit te leggen denk ik.”
Wessels vult aan: “Daarbij leidt het toepassen van duurzame technieken zonder voldoende kennis van zaken vaak tot onverwachte problemen. Wanneer je TL klakkeloos vervangt door led, zal je goed moeten opletten dat je het gewenste lichtniveau behoudt. Ook moet je rekening houden met het feit dat led het lichtnet op een andere manier belast, wat gevolgen heeft voor installatieautomaten die de inschakelstromen van led-drivers onvoldoende aankunnen. Stalbranden komen wat dat betreft niet onverwacht veel voor bij staleigenaren die zonder kennis van zaken overstappen op ledverlichting.”
Van den Pol besluit: “Ja, je zult als installateur moeten investeren in tijd om je deze kennis eigen te maken maar eigenlijk heb je geen keuze. De wereld verandert, technieken veranderen en als je niet meedoet dan blijf je achter en is je bedrijf uiteindelijk niet levensvatbaar. Aan de andere kant hoeft het investeren in nieuwe technieken en de bijbehorende kennis geen probleem te zijn. Het geeft óns als bedrijf in elk geval energie. We hebben echt voldoende te doen, maar als je met iets nieuws aan de slag gaat dan wordt niet alleen de klant blijer, maar jij ook. Denk je eens in, met de introductie van PV in ons pakket máken we opeens energie, we laden aúto’s op, hoe gaaf is dat?! Laten we wat dat betreft als branche alsjeblieft onze schouders eronder zetten en aan de slag gaan.”
