Het creëren van een smart building is een ontdekkingstocht

Auteur: Gerrit Tenkink

Het gebouw met een oppervlak van 15.000 vierkante meter biedt werkplekken aan 1.600 medewerkers en bevat onder andere een Experience center en een winkel. Als specialist in connectiviteit en communicatie is het niet zo vreemd dat het bedrijf graag laat zien wat de nieuwste ontwikkelingen zijn op het gebied van IoT en smart buildings. Jan-Willem de Beaufort is Senior Strategy Manager Business Markets bij VodafoneZiggo en intensief betrokken bij de inrichting van het ‘slimme’ kantoor. “Om eerst een misverstand uit de wereld te helpen: een gebouw zelf is niet slim. Je wilt met slimme toepassingen werken en de werkplek voor de medewerkers optimaal faciliteren. Een slim kantoor heeft een omgeving waar het inzetten van nieuwe technologie bijdraagt aan optimale werkomstandigheden voor medewerkers. En daarnaast helpt deze technologie om het gebouw optimaal te besturen, doelen van HR, Facility management en onze business te behalen. Het gaat er vooral om hoe het gebruikt wordt en wat voor toegevoegde waarde het brengt. We bieden via één app medewerkers toegang tot intern nieuws, wayfinding, het boeken van vergaderruimtes en aanmelden van bezoekers. Dit zal later uitgebreid worden met andere opties. ‘Facility management’ heeft via één dashboard het overzicht over het gebouw. Via dit dashboard kan men het klimaat lokaal aansturen en kan de locatie van waardevolle assets voorzien worden, zoals bijvoorbeeld digitale whiteboards.”

Platform

Het hele gebouw van VodafoneZiggo is ingericht als een IoT-oplossing, waarbij ruim tweeduizend sensoren het gebouw monitoren. Deze registreren data over hoe het pand wordt gebruikt. Een centraal platform ‘Insights Now’ verzamelt en verwerkt de data en geeft zinvolle informatie terug aan de gebruikers via drie user applications (een app, een portal, en de kiosk / infozuilen). In het hart van de IoT-oplossing is gekozen voor een dataplatform waar vanuit data uit alle applicaties en sensoren met elkaar kunnen worden gedeeld.

Toeleveranciers

Als communicatie- en connectiviteitsspecialist heeft VodafoneZiggo al ruime ervaring opgebouwd op het gebied van IoT, en lag het voor de hand om zelf als system integrator op te treden en om een deel van de werkzaamheden in eigen beheer uit te voeren. Dit om zo hands-on ervaring op te doen in het creëren van IoT-oplossingen voor slimme gebouwen. De installatie van sensoren is gedaan in samenwerking met toeleveranciers bGrid, ZENS en de installateur ULC, die betrokken was bij de gehele totstandkoming van het nieuwe kantoor.

Werkplekbeheer

Een mooi voorbeeld van slim gebruik van een gebouw is het werkplekbeheer. Hiervoor werd de expertise van het bedrijf ZENS ingeroepen. Erik Plasmans is één van de medeoprichters van ZENS. Dit bedrijf is specialist in draadloos opladen en leverde aan VodafoneZiggo de intelligent draadloze oplaadproducten, waartoe de PuK IoT ook behoort. “De PuK IoT is een draadloze oplader, voorzien van iBeacon, sensor en NB-IoT (van Vodafone) technologie. Met de PuK IoT, kun je draadloos opladen en werkplekken reserveren en aangeven dat bijvoorbeeld ‘jij’ op deze werkplek zit. Tevens kan de werkplek automatisch worden ingesteld, zodra je de telefoon op de PuK IoT legt. De sensor kan ook anoniem meten of de werkplek bezet of vrij is.” Plasmans vertelt, terugkijkend op het totale proces dat zijn bedrijf niet alleen leverancier was, maar ook ruimte kreeg om mee te denken en te adviseren. “Kracht door samenwerking was bij dit project echt van toepassing. Hoewel we leverancier zijn aan hun platform, hebben zij ons altijd behandeld als partner, wat de samenwerking effectief heeft gemaakt.”

Min of meer dezelfde ervaring heeft ook Wouter Kok, Chief Commercial Officer bij bGrid Solutions. “Het is samen zoeken naar de voor VodafoneZiggo relevante use cases. Wij konden hen weer helpen met kennis van de vastgoedmarkt. Dat was een prettige interactie.” bGrid is een snel groeiend bedrijf dat smart building-oplossingen aanbiedt. Het bedrijf bereikt dit door de inzet van slimme sensornetwerken die zijn geïntegreerd met het gebouwbeheersysteem enerzijds, en die interactie hebben met individuele gebruikers anderzijds. In het geval van VodafoneZiggo leverde bGrid de Smart Building backbone, bestaande uit duizend bGrid nodes, die alles in het gebouw meten, het licht en klimaat aansturen, en indoorpositionering leveren voor smart devices en assets (asset tracking).

Volledige data-eigenaar

De opzet van een integraal IoT eco-ysteem heeft volgens De Beaufort meerdere voordelen. “Met deze opzet kunnen we alle applicaties en sensoren eenvoudig met een open API koppelen aan ons Insights Now platform. Omdat we volledig data-eigenaar zijn, hebben we altijd toegang tot alle data. Hierdoor kunnen we de data – zonder tussenkomst – zelf analyseren om te leren hoe het gebruik van het gebouw verder te optimaliseren. Ook is deze opzet voor ons een perfecte omgeving om zelf te ervaren wat komt kijken als je de wereld van IoT in gebouwen instapt, anders dan de ruime ervaring die we al hebben als toeleverancier van IoT-oplossingen.”

Tips

Terugkijkend op het totale proces beschrijft De Beaufort de realisatie van het gebouw als een reis. “Mocht je in aanraking komen met de vraag om slimme kantoortoepassingen te maken, ga dan vooral aan de slag. Bedenk goed welk probleem je wilt oplossen en welke informatie je wilt ophalen om een vraagstuk te tackelen. En laat je vooral niet verleiden tot één end-to-end oplossing voor één specifieke case. Hiermee loop je het risico dat je je verbindt aan één leverancier en dan kan het lastig worden om straks eenvoudig over data te beschikken en om data van verschillende applicaties aan elkaar te koppelen. Kies dus voor het creëren van een oplossing die straks ook applicaties en sensoren kan ondersteunen die je nu nog niet in het vizier hebt. Je moet dus, als je begint, voor een oplossing kiezen die dingen mogelijk maakt die je nu nog niet kent. Dat is lastig om te overzien en om daarin je organisatie mee te krijgen. Trek daarom bij een vraag naar smart office de vraag breder; betrek zowel HR als Facility management. En bespreek het vooral ook met de eigenaar van het pand, want informatie over gebruik van zijn assets is ook voor hem erg waardevol. Kijk tot slot bij het opzetten van je smart building business case naar zowel de harde besparingen alsook naar de indirecte meer softe voordelen.”

Vertrouwd

Ook Wouter Kok van bGrid Solutions kijkt tevreden terug op het totale proces. Hij ziet dat na de aanvankelijk koudwatervrees steeds meer partijen vertrouwd raken met smart buildings en de bijbehorende technologie. “Opdrachtgevers zien de mogelijkheden, maar de bouwende partijen zoals installateurs raken ook steeds meer vertrouwd met smart buildings en de bijbehorende technologie. Door smart building technologie te omarmen en te integreren in het installatie-ontwerp zijn kosten te besparen en risico’s te vermijden in vergelijking met een traditioneel ontwerp. Omarming van smart building technologie biedt daardoor zeker ook kansen voor de installateur.”