Techniek en toepassingen voor de leerlingen als uitgangspunt

Tekst: Ton Brands
Foto’s Maxim Hopman, Rebecca Orlov en Specturs licht & advies

Lars van Beek, directeur-eigenaar van Spectrus licht & advies in Deventer kreeg vorig jaar de vraag van Perebolte elektrotechniek om samen te werken in een niet heel groot, maar wel bijzonder project. De vraag was om er verschillende verlichtingstechnieken met verschillende aansturingen toe te passen en daar ook de studenten bij te betrekken. “Dan moet je zorgen dat de studenten het zelf kunnen aansturen en daarvoor is Casambi draadloze aansturing het meest geschikt”, aldus Van Beek. “De mogelijkheden voor de leerlingen zijn eindeloos: zo zijn verschillende lichtkleuren en lichttemperaturen op te roepen.”

Bluetooth-gestuurd

Van Beek noemt Casambi dé manier om licht draadloos aan te sturen. “Daarmee zijn lichtscènes na te bootsen en tijdsinstellingen te realiseren; het is echt bijzonder én leuk om op deze manier te kunnen laten zien wat er allemaal mogelijk is. De technieken op zich komen we allemaal tegen in de markt, maar eigenlijk nooit allemaal bij elkaar.”

Casambi is bovendien relatief eenvoudig te installeren. Spectrus bood Perebolte aan om het in te regelen, maar die konden het met enkele adviezen van de samenwerkende partner in dit project uitstekend zelf programmeren.

Positief gevoel

Martijn Kolkman is projectleider bij Perebolte elektrotechniek in Aalten. Hij was samen met zijn collega Ronald van Benthem nauw betrokken bij het project Schaersvoorde, dat letterlijk om de hoek ligt van het familiebedrijf. De leerlingen kunnen in het innovatielokaal onder andere ervaren hoe indirecte verlichting werkt, in combinatie met spots en podiumverlichting. En dat alles dus aangestuurd door Casambi. “Draadloos schakelen, van kleuren tot gewoon licht, aan een rail of een trustconstructie; het is er allemaal. In een relatief kleine ruimte zijn allerlei verschillende soorten verlichting toegepast. De techniek wordt zo leuk en interessant mogelijk voor de leerlingen ‘opgediend’. En de ruimte is op een multifunctionele manier te gebruiken. Hopelijk blijft bij de leerlingen een positief gevoel hangen over techniek. Dat is voor iedereen op lange termijn positief.”

Biodynamisch

In het innovatielokaal is ook biodynamische verlichting toegepast. Deze mag dan misschien niet de grote lichtopbrengsten hebben zoals Spectrus ze wel realiseert in control rooms en verzorgingshuizen; er kan wel degelijk naar hartenlust mee worden ‘gespeeld’ door de leerlingen. De Tunable White-producten van Emilux bieden daartoe meer dan voldoende mogelijkheden, vertelt Van Beek enthousiast.

Spectrus leverde vooral op- en inbouwarmaturen van het eigen merk Emilux en daarnaast 3-faserails van Nordic Aluminium, CLS-spots en de aansturingsapparatuur van Casambi.

Van Beek noemt het ontzettend jammer dat in het verleden veel praktijklokalen zijn gesloten. “Installateurs gaan zelf aan de gang met eigen lokalen en opleidingen. Het is mooi om te zien dat het bij dit project in Aalten in het reguliere onderwijs zo mooi is opgezet en dat leerlingen op een laagdrempelige manier kunnen spelen met technieken en innovaties.”

‘Open het innovatieplein’

Veel onderwijsinstanties zijn druk bezig zijn om leerlingen te enthousiasmeren voor techniek. Her en der komen technolabs van de grond, waarin nieuwe technologieën, processen en producten een plaats krijgen. Middelbare school Schaersvoorde gaat hierin een stap verder. Op dinsdag 14 december opende rector Wilma van Velden het nieuwe klaslokaal met de woorden: “Hallo Google, open het innovatieplein.” En de deuren van het nieuwe lokaal ontsloten zich. Op deze manier komen alle leerlingen in de toekomst in aanraking komen met innovatie. Ze worden op een laagdrempelige en beeldende manier geprikkeld. Leerlingen kunnen bovendien zelf kiezen hoe diep ze op de materie ingaan. De school had het innovatielokaal graag groots geopend samen met het bedrijfsleven, maar corona gooide roet in het eten. In de toekomst zullen de vele opties van het lokaal verder vorm gaan krijgen.

“Installatietechnisch gezien was het project misschien niet heel ingewikkeld, maar het was wel een erg leuk project om te mogen uitvoeren”, zegt Kolkman. “De techniek is mooi gepresenteerd aan de leerlingen. Er staan robots, 3D-printers en ook op de verlichting is niet bezuinigd. De school had budget beschikbaar om meerdere soorten verlichting toe te laten passen. Het was leuk om op die manier samen te werken. Vaak moet het vooral goedkoop zijn, hier was het uitgangspunt om de leerlingen met verschillende soorten verlichting te laten kennismaken.”

Actuele ontwikkelingen

Spectrus heeft net als andere bedrijven ook last van de huidige marktontwikkelingen, maar Van Beek geeft aan dat er vooralsnog geen grote problemen zijn. “Dat komt deels omdat we voorraadhoudend zijn met ons eigen merk Emilux, maar je merkt wel dat de levertijden van producten en onderdelen langer zijn en dat alles duurder is dan voorheen. Ook merken we dat de doorlooptijden langer zijn: mensen bestellen eerder en producten blijven langer in de schappen liggen omdat bij een bouwproject bijvoorbeeld de levering van de kozijnen vertraagd is. We hebben het magazijn nog nooit zo vol gehad, niet met voorraad, maar met onder handen verkoop. Bij het vervoer per spoor kunnen mogelijk problemen ontstaan, omdat de trein gedeeltelijk door Rusland gaat; het containervervoer begint juist weer enigszins op gang te komen.”

Martijn Kolkman stipt het gebrek aan vakbekwaam personeel aan. “We zijn ontzettend druk en moeten soms zelfs ‘nee’ verkopen. Door goede contacten te onderhouden met scholen en met stagiaires proberen we aan voldoende mensen te komen. We hebben tweemaal geluk gehad dat er zich iemand bij ons aandiende die ander soort werk wilde gaan doen. Als ik uitzendbureaus bel, is het antwoord steevast: ‘We hebben niemand voor je’. Je moet je eigen mensen koesteren en geluk hebben dat je anderen kunt inlenen. Dat is bepaald geen vanzelfsprekendheid meer.”