‘Veiligheid is essentieel’
Onderhoud van elektrotechnische installaties is een specialisme
Auteur: dr. Henk-Jan Hoekjen
Leverancier Hager is een vaste waarde in de elektrotechnische markt. Het bedrijf levert sinds jaar en dag allerhande elektrotechnische producten en systemen aan afnemers in (onder meer) Nederland. De Hager-producten worden exclusief via professionele partners op de markt gebracht. Het succes van de onderneming is voorts te danken aan het grote belang dat Hager hecht aan service. En dat aspect wordt alleen maar belangrijker.
“We verlenen service op twee manieren”, zegt Martwin de Man, als Service Manager verantwoordelijk voor tal van service-projecten van Hager. “Allereerst gaat het dan om service tijdens projecten; we ondersteunen onze partners en eindgebruikers bijvoorbeeld bij ontwerpen, berekeningen, testen en inhuizen. Daarnaast hechten we grote waarde aan after-sales service; wanneer een installatie eenmaal is geleverd, is het belangrijk om te zorgen dat het systeem veilig blijft functioneren. Daarbij is onderhoud essentieel.”
Bierkraan
Er zijn minstens drie redenen om aandacht te besteden aan het onderhoud van elektrotechnische installaties, weet De Man. “Er is een juridisch aspect: een installatie moet voldoen aan allerlei normen en wetten. Ook is er een economisch argument: wanneer een systeem uitvalt, staan bedrijfsprocessen stil en wordt er dus economische schade geleden. Neem het voorbeeld van een groot pop- en cultuurpodium in Utrecht, waar wij binnenkort onderhoud gaan doen aan de hoofdverdelers: wanneer op een zaterdagavond vanwege een storing plotseling de bierkraan stil komt te staan, dan kost dat erg veel geld. Dat wil je natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen.”
De belangrijkste reden om onderhoud serieus te nemen is echter veiligheid, benadrukt de Service Manager. “We hebben het over elektrische installaties met vaak hoge stromen die zich in het hart van de installatie bevinden. Veiligheid is daarbij absoluut essentieel. En die veiligheid kan alleen optimaal worden gewaarborgd wanneer het onderhoudsaspect serieus genomen wordt.”
Downtime
De door De Man genoemde aspecten worden in de huidige markt alleen maar belangrijker. Als gevolg van ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld het Internet of Things (IoT) wordt het aandeel techniek in gebouwen steeds groter. Systemen worden complexer en daarmee wordt ook het onderhoud aan technische systemen en installaties steeds specialistischer. “Gelukkig merken we in de markt dat ook elektrotechnisch installateurs inzien dat onderhoud – zeker van ingewikkelde systemen – echt specialistisch werk is. Nederlandse installateurs zijn professioneel genoeg om bij ingewikkelde onderhoudstrajecten een beroep te doen op ons specialisme.”
Eén van de specialistische onderhoudsoperaties werd enige tijd geleden uitgevoerd bij het IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den IJssel. Hier pleegden de service-mensen van Hager periodiek onderhoud aan de Air Circuit Breakers. “Een energieverdeelsysteem wordt blootgesteld aan mechanische en elektrische krachten, maar ook aan bijvoorbeeld temperatuurverschillen en vervuiling”, aldus De Man over de noodzaak van deze preventieve onderhoudsoperatie. “Om te zorgen dat de prestaties van het systeem constant blijven en om de kans op storingen te verkleinen, is periodiek onderhoud belangrijk. Onderhoud zorgt er ook voor dat, áls er toch sprake is van een storing, de ‘downtime’ zo kort mogelijk is. Preventief onderhoud is er dus op gericht om het curatief onderhoud – ingrijpen wanneer zich een calamiteit voordoet – zoveel mogelijk te voorkomen.”
Energievraag
Martwin de Man benadrukt dat Hager bij alle onderhoudsoperaties altijd zoveel mogelijk rekening houdt met de bedrijfsprocessen van de opdrachtgever. Bij het al genoemde cultuurpodium betekent dit bijvoorbeeld dat de werkzaamheden waarschijnlijk gepland zullen worden op een maandagochtend, of een ander moment waarop het uitgaanscentrum zo min mogelijk hinder zal ondervinden van de onderhoudswerkzaamheden. Bij het IJsselland Ziekenhuis werd om deze reden gekozen voor een recente zaterdagochtend. Want op zaterdag zijn de poliklinieken gesloten. Bovendien is in het najaar de energievraag lager, omdat er geen koeling nodig is. “Daardoor was dit het juiste moment om het periodiek onderhoud uit te voeren”, aldus de Hager-medewerker.
Bij dit project in Capelle aan den IJssel werd intensief samengewerkt met Conno van der Heiden, namens CH Inspecties gedelegeerd installatieverantwoordelijke voor het IJsselland Ziekenhuis, en Jan de Boer, Hoofd Gebouw Technisch Beheer bij het ziekenhuis. Het onderhoud was onder meer gericht op twee spares van de vermogensautomaten. “In ziekenhuizen zijn natuurlijk tal van veiligheidssystemen zodat ook bij uitval operaties kunnen doorgaan en de apparatuur op bijvoorbeeld de intensive care blijft functioneren”, legt De Man uit. “Maar natuurlijk moet je zeker zijn dat ook de spare-systemen functioneren bij calamiteiten. Daarom was dit onderhoud essentieel.” Nadat het onderhoud op de spares was uitgevoerd door Hager, kon volgens Conno van der Heiden van CH Inspecties naadloos overgeschakeld worden op het noodstroomaggregaat en konden de vermogensautomaten worden uitgewisseld, zodat ze allemaal een onderhoudsbeurt konden krijgen. “Dit was een mooi project, waar we onze kwaliteiten op het gebied van onderhoud goed hebben kunnen tonen”, aldus de Man.
Verenpakket
Namens Hager was Jurgen Hofman van het Hager Service & Competence Center uit Coevorden verantwoordelijk voor de onderhoudswerkzaamheden aan de vermogensautomaten van het IJsselland Ziekenhuis. Martwin de Man vertelt op welke wijze zijn collega hierbij precies te werk ging. “Na het vrijschakelen van de vermogensautomaat werd deze uitgereden. Vervolgens keken we hem mechanisch na. De bluskamers werden geïnspecteerd en schoongemaakt, het verenpakket werd nagekeken en het smeervet werd vervangen. Daarna stroomden we de automaat door om te controleren of het beveiligingsrelais juist werkt. Na een eindinspectie werd de automaat weer teruggeplaatst in de verdeler en in bedrijf genomen.”
De betrokkenen benadrukken dat het succes van een dergelijk complex project valt of staat bij een goede voorbereiding. En precies op dit vlak blinkt Hager uit, aldus De Man. “We zijn specialisten”, zegt hij. “We stellen gedetailleerde werkplannen op zodat het proces soepel kan verlopen. Iedereen weet op de dag zelf precies wat er moet gebeuren en wat er op elk moment van hem verwacht wordt. Alles loopt keurig op planning. En natuurlijk gebeurt het allemaal in nauw overleg met de opdrachtgever.”
Scholing
“Installaties zijn essentieel voor de bedrijfsvoering van onze klanten”, vervolgt De Man. “En dat geldt voor de uiteenlopende sectoren waarin we actief zijn. Of het nu industriële klanten betreft, ziekenhuizen, podia zoals TivoliVredenburg, of de Noord-Zuidlijn, waarvoor we eveneens het onderhoud doen. Voor al die sectoren geldt dat de systemen betrouwbaar en veilig moeten. Het is belangrijk dat de onderhoudsoperaties zo vlekkeloos en veilig mogelijk gebeuren. Vanwege de hoge stromen moet het onderhoud worden gedaan door gecertificeerde specialisten, die over de kennis en ervaring beschikken om complexe projecten uit te voeren. Daarom besteden we binnen Hager erg veel aandacht aan de scholing van ons service-personeel.”
Het belang van veiligheid lijkt een ‘no-brainer’. Iedereen in de genoemde sectoren is het er toch mee eens dat elektrotechnische installaties absoluut betrouwbaar en veilig moeten zijn en daarom regelmatig onderhoud nodig hebben? “Nog lang niet altijd”, zegt De Man verrassenderwijs. “Hoewel er wel steeds meer aandacht komt voor dit belangrijke aspect, zien we nog steeds dat het onderhoud van installaties niet overal serieus genoeg wordt genomen. Voor de elektrotechnische sector valt op dit gebied dus nog het nodige te halen. Spanningsuitval is misschien nooit helemaal voor 100 procent te voorkomen. Maar door deskundig preventief onderhoud kun je de kans wel zoveel mogelijk minimaliseren.”
Essentieel
Ondanks het zo hier en daar nog altijd ontbrekende besef omtrent het grote belang van onderhoud, hebben de service-mensen van Hager het dezer dagen druk genoeg. Zoals gezegd staat er binnenkort bijvoorbeeld een groot project op stapel bij TivoliVredenburg in Utrecht. Hier zal onderhoud worden verricht aan de hoofdverdeler. Ook de Noord Zuid-lijn staat op de rol bij Hager. “We doen heel veel grote en belangrijke projecten”, zegt De Man over zijn drukke agenda. “Maar veel van onze klanten hoeven niet persé met hun naam in de openbaarheid. Ik begrijp dat wel. Want elektrotechniek is meestal niet de kern van hun bezigheden. Tegelijkertijd is er bij die klanten gelukkig wel het besef dat de elektrotechnische systemen absoluut essentieel zijn voor hun bedrijfsvoering. We zijn blij dat wij hier als Hager een bijdrage aan kunnen leveren door via serviceverlening de veiligheid te verhogen en de kans op calamiteiten zo klein mogelijk te houden.”