Duurzaam energiesysteem maakt Nederland minder kwetsbaar

Dit rapport laat treffend zien hoe de afhankelijkheid van geïmporteerde fossiele brandstoffen in Europa geleidelijk is gegroeid en nu een maximum heeft bereikt. Tegelijkertijd zijn ook geopolitieke spanningen gegroeid en wordt energie vaker als wapen ingezet wereldwijd. De beweeglijkheid van de fossiele markten is toegenomen en het is een reëel scenario dat tijdens de energietransitie fossiele markten volatiel zullen blijven, met eerder hoge dan lage prijzen. Volgens het HCSS-rapport is met name Nederland hierdoor zeer kwetsbaar geworden. De activiteit van de Nederlandse energie-intensieve industrie vermindert snel en de uitdaging wordt groter om, in Europees verband, die industrieën te continueren die van essentieel belang zijn voor onze samenleving, economie en veiligheid.
Een oplossing ligt in het realiseren van nieuw (duurzaam) energiesysteem dat uiteindelijk robuuster zal zijn. De afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verdwijnt. Het is daarbij volgens de onderzoekers effectiever om de energietransitie te versnellen met maatregelen die de vraag naar fossiele brandstoffen aanpakken, zoals het beperken van het aantal emissierechten (conform het ETS-systeem van Europa), dan door restricties op te leggen aan de aanbodkant. De beperkte olie- en gasproductie die nog plaatsvindt in Europa, vermindert bijvoorbeeld de fossiele kwetsbaarheid en heeft daarnaast een veelal lagere uitstoot van broeikasgassen over de gehele keten ten opzichte van bij voorbeeld geïmporteerd LNG.
Bij het bouwen van het nieuwe energiesysteem staan we volgens de onderzoekers voor de uitdaging om de transitieperiode door te komen. Hierin zijn wij kwetsbaar qua betaalbaarheid én leveringszekerheid van energie en hebben we tevens te maken met een industrie die dreigt weg te trekken in een guur geopolitiek klimaat.